De ontspannen Ivantsjoek, zoals op deze tekening van Rupert, straalt plezier en concentratie uit. De Oekraïner staat er om bekend dat hij vaak naar het plafond tuurt als hij over zijn zetten nadenkt. Bij een andere tekening is geschreven dat Vassili zijn liefde voor het schaken deels heeft ingeruild voor het (Fries) dammen, je zou hem beter ‘een speler’ kunnen noemen. Zo werden vroeger schakers en dammers genoemd, die in beide disciplines actief waren. Tim Krabbé geeft in een artikel Schaken & dammen een aantal voorbeelden.
François Philidor (1726-1795) was een multitalent, want hij was niet alleen de sterkste schaker van zijn tijd, maar ook een sterk dammer en daarnaast een succesvol operacomponist. In 1770 schreef hij Traité de Jeu de Dames. Adolf Anderssen (1818-1879) was zonder meer een vooraanstaande ‘speler’. Als schaker van hij een van de sterksten van zijn tijd en ook in dammen blonk hij uit. De Amerikaan Pillsbury (1872-1906) was een wereldtopper in het schaken, maar behoorde ook tot de beste twintig dammers van de VS. Rashid Nezhmetdinov (1912-1974) uit Kazan was meester in beide disciplines en gaf ook gemengde blindsimultaans.
Krabbé kwam bij toeval onze landgenoten Aris de Heer (1806-1874) en zoon Klaas de Heer (1829-1904) op het spoor. Tim kreeg het boekje Prof. A.Anderssen uit Breslau in Nederland in handen waarin de dam- en schaaktournee van Anderssen in 1861 werd beschreven. Klaas de Heer wist Anderssen een keer in een schaakpartij te verslaan en miste in de tweede partij een grote kans op winst. In 1886 werd dezelfde Klaas derde in het damtoernooi van Amiens, vlak achter de wereldkampioen. Zonder twijfel kunnen we Klaas de Heer de sterkste ‘speler’ van Nederland noemen. In beide disciplines behoorde hij tot de besten van de wereld.
Tot zover het artikel van Krabbé. Kijken we naar recentere voorbeelden, dan komt Ton Sijbrands in beeld. Hij was wereldkampioen dammen, maar daarnaast ook een verdienstelijk clubschaker. Nog iets hoger wordt Jannes van der Wal aangeslagen: wereldkampioen dammen en een schaker van KNSB-niveau. Ook Erik Hoeksema mag niet onvermeld blijven: IM in het schaken en vrij hoog damniveau. Het is moeilijk om appels met peren (stukken met schijven) te vergelijken, maar Ivantsjoek lijkt op dit moment een van de sterkste ‘spelers’ van de wereld te zijn. Hij behoort nog steeds tot de top honderd van het schaken en in het Fries dammen is hij een meer dan verdienstelijke speler. Zijn ambities zijn daar nog groeiende, dus wie weet!
In 2015 was Ivantsjoek een van de wereldtoppers die een steunbetuiging ondertekende nadat de gemeente de subsidie voor het MEC wilde beëindigen. Een citaat uit zijn ietwat warrige e-mail: “I like Holland and think that chess and draughts is very important part of Your country… I understood that it was letter with signatures of Kasparov, Carlsen …. and many more players… I would like to sign this too… Is it important my signature?? Or may be problem is solved successfully already??” (ES)
Lees hier de brief uit 2015 van Ivantsjoek aan de gemeente Amsterdam
Ivanchuk lazing away
A relaxed Ivanchuk, as depicted on this drawing by Rupert, oozes pleasure and concentration. The Ukrainian is known for his staring at the ceiling while he is thinking about his moves. A caption to another drawing has it that Vasily has partly exchanged his love for chess for (Frisian) draughts. It might be better to call him ‘a player’, which is what chess and draughts players used to be called who were active in both disciplines. Tim Krabbé once gave a number of examples in an article called ‘Chess and draughts’.
François Philidor (1726-1795) was a multi-talent, for he was not only the strongest chess player of his time, but also the strongest draughts player, and, moreover, a successful opera composer too. In 1770, he wrote Traité du Jeu de Dames. Adolf Anderssen (1818-1879) was without doubt a prominent ‘player’. As a chess player, he was one of the strongest of his time, and he also excelled in draughts. The American Harry Nelson Pillsbury (1872-1906) was a world top chess player, but was also among the twenty strongest draughts players in the USA. Rashid Nezhmetdinov from Kazan (1912-1974) was a master in both disciplines, and sometimes gave mixed blindfold simultaneous displays.
Krabbé coincidentally tracked down our fellow-countrymen Aris de Heer (1806-1874) and his son Klaas de Heer (1829-1904). Tim laid his hands on the booklet Prof. A. Anderssen uit Breslau in Nederland (= Prof. A. Anderssen from Breslau in the Netherlands), which describes Anderssen’s draughts and chess tour in 1861. Klaas de Heer managed to beat Anderssen once in a chess game, and missed a big winning chance in the second game. In 1886, the same Klaas came third in the Amiens draughts tournament, right behind the World Champion. Without doubt, we can call Klaas de Heer the strongest Dutch ‘player’ ever. He belonged to the world’s best in both disciplines.
Thus far Krabbé’s article. If we look at more recent examples, then Ton Sijbrands comes into the picture. He was the draughts World Champion, but is a decent club chess player too. Jannes van der Wal is rated even a little higher: draughts World Champion, and a chess player of national level. And we cannot omit to mention Erik Hoeksema: an IM in chess with a pretty high level in draughts. It’s hard to compare apples and oranges, but at this moment Ivanchuk seems to be one of the strongest ‘players’ in the world. He still belongs to the top-hundred in chess, and in Frisian draughts he is a more than decent player. And in that discipline his ambitious are still growing, so who knows…?
In 2015, Ivanchuk was one of the world top players who signed a statement of support when the Amsterdam municipality wanted to stop the subsidy to the Max Euwe Centre. Here is a quotation from his somewhat confused email: ‘I like Holland and think that chess and draughts is very important part of Your country… I understood that it was letter with signatures of Kasparov, Carlsen …. and many more players… I would like to sign this too… Is it important my signature?? Or may be problem is solved successfully already??’ (ES)
Read here Ivanchuk’s letter to the municipality of Amsterdam from 2015.